Vrsta vuka koja je izumrla pre oko 12.500 godina, strašni vuk, ponovo je oživljena zahvaljujući biotehnološkoj kompaniji Colossal Biosciences iz Dalasa, koja je ovu vrstu proglasila „prvom uspešno vraćenom izumrlom životinjom na svetu“. Ova kompanija je u saradnji sa naučnicima stvorila tri mladunčeta strašnog vuka koristeći drevnu DNK, kloniranje i tehnologiju uređivanja gena. Ova tehnologija je korišćena za modifikaciju gena sivog vuka, koji je najbliži živi srodnik strašnog vuka, rezultirajući hibridnom vrstom koja izgleda veoma slično svom izumrlom prethodniku.
Strašni vuk, poznat i kao Aenocyon dirus, bio je vrhunski predator u Severnoj Americi i inspiracija za zastrašujuće vukove iz popularne serije „Igra prestola“. Ova vrsta je bila veća od sivog vuka, sa širim glavama, gušćim krznom i snažnijim vilicama. Colossal Biosciences radi na oživljavanju izumrlih vrsta od 2021. godine, uključujući mamute i ptice dodo, ali su do sada držali informacije o strašnim vukovima u tajnosti.
Suosnivač i direktor kompanije, Ben Lam, istakao je da je ovo značajna prekretnica i dokaz da njihov sistem za oživljavanje izumrlih vrsta funkcioniše. Tim je koristio DNK iz fosila starog 13.000 godina i lobanje stare 72.000 godina kako bi stvorio zdrava mladunčad strašnog vuka. Mladunci trenutno žive na imanju od 800 hektara koje je ograđeno visokom ogradom i pod stalnim nadzorom obezbeđenja, dronova i kamera.
Naučnici su rekonstruisali dva genoma strašnog vuka koristeći DNK iz fosila, upoređujući ih sa genomima živih kanida kao što su vukovi, šakali i lisice. Ova istraživanja su im omogućila da identifikuju gene odgovorne za specifične osobine, kao što su bela dlaka i duže krzno. Iako su naučnici postigli značajan uspeh, naglasili su da ne pokušavaju stvoriti 100% genetski identičnu životinju, već funkcionalnu kopiju.
Kloniranje je uključivalo uređivanje 14 gena sa 20 genetskih promena, a najuspešnije ćelije su ubačene u jajne ćelije domaćih pasa, koje su korišćene kao surogat majke. Ukupno su izvršena osam transfera, a dva muška mladunca su rođena 1. oktobra 2024. godine, dok je ženka rođena 30. januara 2025. godine.
Met Džejms iz kompanije opisuje mladunce kao „naviknute na ljude, ali ne i pitome“. Dva starija mužjaka svakodnevno istražuju svoj prostor, ali se redovno vraćaju na hranjenje. Džejms očekuje da će, kako mladunci sazrevaju, pokazati zanimljivo ponašanje.
Tehnologija koju koristi Colossal, uključuje CRISPR, koja im omogućava da uklone neželjene gene sivog vuka i zamene ih genima strašnog vuka. Profesor Love Dalén sa Univerziteta u Stokholmu ističe da su ovi mladunci „99,9% sivi vuk“, ali poseduju ključne gene koji im daju izgled strašnog vuka.
Međutim, uz entuzijazam dolaze i kritike. Mnogi naučnici postavljaju pitanje svrhe ovih napora, kao i mogućnosti reintegracije ovih životinja u postojeće ekosisteme. Profesor Kristofor Preston iz Montane sumnja da će strašni vukovi ikada biti pušteni u divljinu. Neki kritikuju ulaganje ogromnih sredstava u ovakve projekte, smatrajući da bi se ta sredstva mogla bolje iskoristiti za zaštitu ugroženih vrsta. Ipak, Colossal tvrdi da njihova tehnologija već doprinosi očuvanju ugroženih vrsta, kao što su crveni vukovi.
U ovoj novoj eri biotehnologije, vraćanje izumrlih vrsta postaje sve više realnost, ali sa sobom nosi pitanja o etici i ekološkim posledicama. I dok se budućnost strašnog vuka čini svetlom, mnogo je izazova koji se tek trebaju savladati.
