Da li je na pomolu ozbiljan zemljotres koji će pogoditi naš region?
Niz manjih zemljotresa pogodio je danas Srbiju, u gradovima Bor, Golubac i Majdanpek. Prvi potres zabeležen je u Boru u 13:50, sa magnitudom 1.7, dok je u Golupcu u 11:58 zabeležen snažniji potres magnitude 1.9. Majdanpek je doživeo dva potresa, oba sa magnitudom 1.9. Svi ovi potresi povezani su sa rudarskim aktivnostima, što je česta pojava u ovom delu zemlje. Iako su potresi relativno slabi, izazivaju zabrinutost među lokalnim stanovništvom.
Srbija se nalazi na seizmički aktivnom području, posebno u centralnom i južnom delu zemlje. Manji zemljotresi, poput onih zabeleženih danas, česta su pojava i obično prolaze bez ozbiljnih posledica. Iako njihova jačina nije prelazila četiri stepena Rihtera, učestalost i snaga ovih potresa izazivaju zabrinutost među građanima, postavljajući pitanje – da li je to upozorenje na jači potres poput onih koji su pogodili naš region prethodnih godina?
Šta izaziva potrese u Srbiji? Dr Ana Mladenović sa Rudarsko-geološkog fakulteta objašnjava da zemljotresi nastaju usled oslobađanja energije nakupljene u zemljinoj kori, koja može dolaziti iz različitih izvora. Najveći izvor energije nalazi se na obali Jadranskog mora, gde se Jadranska ploča sudara sa područjem Dinarida. Svaki put kada se dogodi potres u ovom području, deo te energije dolazi do nas.
Najveći zabeleženi zemljotresi u Srbiji imali su magnitudu do šest stepeni Rihtera, a najjači u regionu bili su do sedam stepeni. Stručnjaci smatraju da, iako su manji i umereni potresi česti, trenutno nema razloga za ozbiljnu brigu. Dr Dejan Valčić, direktor Republičkog seizmološkog zavoda, ističe da su najveći potresi u poslednjih sto godina bili umerenih magnituda, dok su se veći zemljotresi retko javljali. Većina potresa u Srbiji je registrovana instrumentalno, što znači da nisu izazvali ozbiljne posledice.
Kako se zaštititi od zemljotresa? Prema rečima dr Mladenović, postoji dva ključna pravca zaštite od zemljotresa. Prvi je pravilna gradnja objekata uz primenu seizmičkih standarda, koji garantuju sigurnost. Drugi pravac zaštite odnosi se na ponašanje u trenutku zemljotresa: U trenutku kada osetite zemljotres, važno je ostati smiren, zaštititi glavu, ne trčati niz stepenice, ne koristiti lift i izbegavati skakanje kroz prozor.
