Poglavar Albanske pravoslavne crkve, arhiepiskop Anastasije, preminuo je u 95. godini života, saopštila je Albanska pravoslavna crkva. Anastasije je umro jutros u bolnici „Evangelismos“ u Atini, gde se nalazio na lečenju od 3. januara. Njegova smrt predstavlja veliki gubitak za pravoslavne vernike u Albaniji, ali i šire, s obzirom na njegov značaj u obnovi i jačanju crkve nakon teških vremena.
Arhiepiskop Anastasije, čije je puno ime Anastasios Janulatos, rođen je 4. novembra 1929. godine u Pireju, Grčka. Tokom svoje duge i značajne karijere, Anastasije je bio ključna figura u obnovi Pravoslavne autokefalne crkve Albanije koju je, kako se navodi u saopštenju Albanske crkve, „potpuno podigao iz ruševina nakon pada ateističkog režima“. Njegov rad je bio usredsređen na jačanje crkvenih zajednica i vraćanje duhovnih vrednosti u društvo koje je decenijama bilo pod pritiskom komunističkog režima.
Pre nego što je postao arhiepiskop, Anastasije je bio profesor istorije religija i dekan Bogoslovskog fakulteta pri Atinskom univerzitetu od 1983. do 1986. godine. Njegovo akademsko znanje i posvećenost religijskom obrazovanju doprineli su njegovoj sposobnosti da efikasno vodi crkvu u turbulentnim vremenima. Njegova stručnost u oblasti religijskih studija bila je priznata na međunarodnom nivou, pa je tako nosilac počasnih doktorata sa 19 univerziteta i fakulteta iz različitih zemalja, uključujući Grčku, SAD, Kipar, Rumuniju, Gruziju, Albaniju i Italiju.
Anastasije je izabran za arhiepiskopa Tirane i sve Albanije u junu 1992. godine, kada je crkva bila u izuzetno teškoj situaciji. Tokom godina, uspeo je da uspostavi i razvije autokefalnu Albansku pravoslavnu crkvu, koja je bila gotovo zapostavljena tokom decenija komunističkog vladanja. Njegovo vođstvo obeleženo je radom na obnovi crkvenih struktura, izgradnji novih crkava i vraćanju poverenja među vernicima.
Osim svojeg crkvenog rada, Anastasije je bio aktivan i u akademskoj zajednici. Kao dopisni član Atinske akademije nauka od 1993. do 2005. godine, a zatim kao počasni član od 2006. godine, doprinosio je razvoju naučnog i obrazovnog sistema u Grčkoj. Njegova posvećenost obrazovanju i istraživanju ostavila je dubok trag na generacije studenata i mladih teologa.
Anastasije je bio poznat po svom mirnom i promišljenom pristupu vođenju crkve, kao i po sposobnosti da dijaloguje sa različitim verskim i kulturnim zajednicama. Njegova otvorenost prema drugim religijama i tradicijama doprinela je jačanju međureligijskog dijaloga u Albaniji, zemlji sa bogatom i raznolikom istorijom.
Njegova smrt izazvala je tugu među vernicima i poštovaocima širom sveta. Mnogi su izrazili svoje saučešće i poštovanje prema njegovom životu i delu, ističući njegovu posvećenost duhovnom vođstvu i obnovi pravoslavlja u Albaniji. U saopštenju Albanske pravoslavne crkve, naglašeno je da je Anastasije ostavio neizbrisiv trag u istoriji crkve i da će njegov rad biti zapamćen i cenjen.
U narednim danima očekuje se da će se održati komemorativne službe u čast arhiepiskopa Anastasija, gde će se okupljati vernici i poštovaoci kako bi se oprostili od ovog velikog duhovnog lidera. Njegovo nasleđe će živeti kroz rad crkve i ljude kojima je posvetio svoj život, a njegova smrt će zasigurno ostaviti dubok trag u srcima mnogih.
