Naučnici su otkrili najstariji poznati znak prisustva vode u univerzumu, koji potiče iz perioda od 100 do 200 miliona godina posle velikog praska. Ova otkrića su došla kao rezultat novih kompjuterskih simulacija koje su pokazale da je voda, ključni preduslov za život, možda postojala mnogo ranije nego što se prethodno mislilo. Prethodne teorije su sugerisale da se voda pojavila oko 780 miliona godina posle nastanka svemira, ali nova istraživanja ukazuju na mogućnost njenog postojanja već tokom prvih vekova nakon velikog praska.
Astrofizičar Danijel Vejlen sa Univerziteta u Portsmutu, koji je vodio istraživanje, istakao je da je iznenađujuće što su sastojci za život, uključujući vodu, postojali u gustim jezgrima oblaka koji su ostali nakon smrti zvezda u tako ranoj fazi svemira. U samom početku, svemir je bio sastavljen većinom od vodonika, helijuma i malih količina litijuma, dok su složeniji elementi nastajali unutar zvezda tokom njihovog životnog veka.
Kako bi istražili mogućnost postojanja vode u najranijem svemiru, tim naučnika je sproveden simulacije života i smrti dve prve generacije zvezda. Astronomi smatraju da su rane zvezde bile znatno veće od današnjih i da su imale kraći životni vek. U simulacijama su korišćene zvezde mase 13 puta veće od Sunca i druge koje su bile 200 puta masivnije. Kada su ove zvezde eksplodirale kao supernove, izbacile su u svemir elemente, uključujući kiseonik i vodonik.
Simulacije su pokazale da se, kada se materija iz supernova širila i hladila, kiseonik spojio sa vodonikom, stvarajući vodenu paru u rastućim oblacima prašine i gasa. Ovaj proces je bio spor zbog niske gustine atoma u spoljnim delovima eksplozije, što je smanjilo šanse za formiranje vode u ranim godinama svemira.
Nakon nekoliko miliona godina, centralni delovi ostataka supernova su se dovoljno ohladili da bi omogućili formiranje vode. U tim gustim strukturama, voda se počela brzo akumulirati, jer je gustina čestica bila dovoljna da atomi mogu da se sretnu i reaguju. Vejlen je naglasio da je koncentracija vode u ovim gustim strukturama ključna za razumevanje formiranja novih zvezda i planeta.
U završnoj fazi simulacija, manja supernova proizvela je vodu u količini koja bi odgovarala trećini mase Zemlje, dok je veća stvorila vodu ekvivalentnu 330 Zemalja. Ovo otkriće sugeriše da bi planete formirane u ovim jezgrama ostataka supernova mogle postati vodeni svetovi poput naše planete.
Volker Brom, astronom sa Univerziteta u Teksasu, istakao je da ovo istraživanje pruža nove uvide u to kako je svemir mogao biti naseljiv već u veoma ranoj fazi. Ipak, napomenuo je da sama prisutnost vode nije dovoljna za nastanak života. Postavlja se pitanje koliko rano su se ugljenik i vodonik mogli spojiti da formiraju molekule koje su potrebne za život.
Ova otkrića otvaraju nova pitanja o mogućnosti postojanja života u ranom svemiru i potencijalnim uslovima koji su mogli doprineti njegovom razvoju. Dok naučnici nastavljaju da istražuju ove fenomene, rezultati simulacija ukazuju na to da su uslovi za formiranje vode postojali ranije nego što se prethodno verovalo, što bi moglo značiti da su i drugi svetovi u svemiru imali slične preduslove za razvoj života.
