Nova međunarodna studija, vođena od strane Univerziteta Monaš, pruža uvid u moguće uzroke rođenja jednog od najaktivnijih vulkana na Havajima – Kilauea. Njegovo formiranje procjenjuje se na preko 100.000 godina, a istraživanje je otkrilo da se originalni izvor magme nalazi duboko ispod površine, na više od 90 kilometara dubine. Dok su prethodne studije identifikovale plitke komore magme ispod vulkana, do sada nije bilo dovoljno objašnjenja za ogromnu količinu materijala koju Kilauea izbacuje.
Novo istraživanje, koje se oslanja na analize fragmenata stijena i seizmičke talase, sugeriše da je Kilauea nastala iz dubokog bazena piroklastičnog materijala. Ovo otkriće pruža informacije o pokretima tektonske ploče koja je omogućila izbacivanje magme i formiranje vulkana. Takođe, istraživanje odbacuje prethodnu hipotezu o postepenom otapanju stijene pod uticajem toplote žarišta, a umesto toga sugerira da je Kilauea nastala frakcionom kristalizacijom.
Frakciona kristalizacija opisuje proces stvaranja kristala u dubokim bazenima magme, koji se ne otapaju u preostaloj tečnosti. Naučnici sa Univerziteta Monaš su sproveli eksperimente dokazujući da je prisustvo granata, kristala formiranih na dubinama do 150 kilometara ispod površine, neophodno za objašnjenje sastava stijena vulkana Kilauea. Ovo ukazuje da je originalna erupcija potekla iz dubine slične onoj na kojoj se formiraju granati.
Istraživanje takođe pokazuje da su rezervoari magme ispod Kilauea dublji nego kod većine drugih vulkana, što izaziva nove pitanja i misterije u vezi sa formiranjem ovog vulkana. Ova studija pruža značajne uvide u geološke procese koji su doveli do stvaranja Kilauea, te pomaže u boljem razumijevanju ove impresivne prirodne pojave na Havajima.
Laura Miler, glavni autor istraživanja, ističe važnost eksperimentalnog rada i novih metoda modeliranja za razumijevanje nastanka vulkana. Njena analiza otkriva da su elementi rijetkih zemalja prisutni u stijenama vulkana Kilauea i da su se formirali na specifičan način, što dodatno podržava teoriju frakcione kristalizacije.
Ova nova saznanja pomažu u razvoju naučnih teorija o formiranju vulkana i geoloških procesa koji oblikuju naš planet. Istraživači se nadaju da će dalja istraživanja pružiti više informacija o dubokim rezervoarima magme ispod Kilauea i omogućiti bolje razumijevanje ovog izuzetno aktivnog vulkana.
Studija je objavljena u uglednom naučnom časopisu, a rezultati su već izazvali veliko interesovanje među geolozima i vulkanolozima širom svijeta. Neki naučnici ističu da ova istraživanja mogu imati značajan uticaj na buduće proučavanje vulkanskih aktivnosti i geoloških procesa, te da bi mogla otvoriti nova područja istraživanja u ovoj oblasti.
Otkrića o formiranju vulkana Kilauea takođe mogu imati praktičnu primjenu u savremenom društvu, pružajući korisne informacije o geološkim procesima i potencijalnim rizicima povezanim sa vulkanskim aktivnostima. Studija je važan korak ka boljem razumijevanju prirodnih sila koje oblikuju našu planetu i omogućava nam da se pripremimo za eventualne buduće vulkanske erupcije.
Univerzitet Monaš planira nastaviti sa istraživanjima vulkana i geoloških procesa, pružajući nova saznanja i informacije o formiranju ovih impresivnih prirodnih pojava. Naučnici su motivisani da nastave istraživanja i otkriju što više detalja o nastanku vulkana Kilauea, te da doprinesu boljem razumijevanju geoloških procesa koji su oblikovali naš planet.
